Werkgeverschap in de tijd

De Nederlandsche Heidemaatschappij stelde zich bij haar oprichting in 1888 ten doel een adviserende rol te spelen op het gebied van de ontginnning van woeste gronden, grondverbetering, bosbouw, bevloeïngswerkzaamheden en de ontwikkeling van zoetwatervisserij. Al spoedig ging het bedrijf ook uitvoerende taken op zich nemen. Om die taken zo goed mogelijk uit te voeren had zij theoretisch en praktisch geschoold personeel nodig. De scholingsmogelijkheden op bovengenoemde terreinen waren in Nederland eind 19^e eeuw onvoldoende ontwikkeld. Vandaar dat vanaf 1897 een eigen opleiding werd opgetuigd, aanvankelijk georganiseerd ‘als het werk het toeliet’ (1897 – 1903), vervolgens in de vorm van een tweejarige (fulltime) Heidemij-cursus (1903 – 1953) en tenslotte als programma voor de Bosbouw- en Cultuurtechnische School (BCS) bestuurd door Heidemijers (1953 – 1966). Na 1966 werd de band tussen de Heidemij en het bosbouw- en cultuurtechnische onderwijs niet verbroken. De Heidemij mocht een vertegenwoordiger in het BCS-bestuur leveren en stelde ook medewerkers als docent ter beschikking.

De tweejarige Heidemij-cursus bestond uit een praktijk- en theoretisch gedeelte en was gratis voor hen die reeds bij de Heidemij of Staatsbosbeheer werkten, andere cursisten betaalden schoolgeld. In 1928 werd een Cursusfonds gesticht voor leerlingen met mindervermogende ouders. Afhankelijk van de aard van de vooropleiding nam men deel aan de A- of B-cursus. De A-cursus leidde op tot bosbaas, boswachter of werkbaas, de B-cursus bracht opzichters voort. De afgestudeerden bleven of kwamen in dienst van de Heidemij (ongeveer een kwart) of Staatsbosbeheer, of gingen werken bij andere instanties. Alle leerlingen moesten zelf voor kost en inwoning zorgen en de keuze van het kosthuis vereiste de toestemming van de Directeur van de Heidemij. Het studietempo lag hoog en lesweken van 60 uur waren heel normaal. Reeds in 1905 werd de ‘Vereniging van Oud-leerlingen’ opgericht, die in 1955 uitgebreid haar 50-jarig bestaan vierde.

De foto bij deze tekst toont de cursisten van de Heidemij-opleiding 1907 – 1909.

Voor een uitgebreide beschrijving van de historie van de Heidemij-opleidingen klikt men hier (blader vervolgens door naar pagina 103 – 124).

Onder ‘Icoonprojecten’ worden de Heidemij-opleidingen ook genoemd, klikt daarvoor hier.